Một bộ xương chi thứ cấp đẹp là ước muốn của hầu hết những người yêu thích nghệ thuật cây cảnh Bonsai
Trong tạo dáng cho cây cảnh bonsai, việc tạo được bộ xương chi đẹp rất cần thiết và phải đảm bảo bộ xương chi đó phải dày, kín, thông thoáng, đảm bảo được vấn đề quang hợp sinh lí đồng thời tạo nên một nét đẹp thẩm mỹ cho cây. Bộ xương phải tạo được nhiều cấp độ xương thứ cấp (chi con) tối thiếu là chi cấp 3.
Để làm được một bộ xương chi thứ cấp đẹp không chỉ đòi hỏi sự kiên nhẫn, thời gian mà còn đòi hỏi cả những kinh nghiệm và kỹ thuật mới có thể tạo ra một tác phẩm đẹp được. Nhiều người nuôi chi 2 – 3 năm nhưng vẫn là một chi thẳng tuột hoặc chỉ được 1 – 2 nhánh rẽ ngang.
Dưới đây cách tạo chi thứ cấp của một số loại cây thường được sử dụng làm cây cảnh bonsai:
1. Cây lá to (gân hình mạng):
– Cây rụng lá: Mai Chiếu thủy lá kim giòn, Khế…
Loại cây có lá hay bị vàng lá khi già, tự rụng hay không tự rụng, đối với loại cây có như vậy phải chịu khó theo dõi thời điểm vàng lá và rụng lá của cây, khi lá vàng khoảng 30% diện tích lá cũa cây thì tuốt hết toàn bộ là trên cây, kể cả lá còn xanh.
Sau đó đợi đến khi mầm mới mọc ra khoảng 3 ngày thì bón thúc phân hữu cơ đậm đặc cho cây. Các mầm con sẽ mọc dài ra, chọn các mầm thích hợp để tạo chi thứ cấp tiếp theo. Tương tư như vậy làm các chi thứ cấp thấp hơn.
Một số người cho rằng sơn liễu không làm xương chi thứ cấp được nhưng đó là quan niệm sai, bởi vì sơn liễu hay bất kì loại lá nào, đốt lá mọc sát nhau và có khả năng này mầm cao thì là điều kiện lí tưởng để tạo xương nhất.
– Cây lá xanh quanh năm: Sanh, Si…
Đối với những cây thuộc loại này, chỉ cần bấm đọt, lặt lá sát chân cành. Hoặc đối với loại lá to như sanh cắt bỏ nửa 1 lá cũng làm kích thích các mầm con ra nhiều để tạo xương con, hoặc có thể lặt hẳn hết lá khi lá đã thật già đồng bộ cây và cây phải được nuôi dưỡng trong tình trạng khỏe mạnh, phát triển tốt. Bón phân hữu cơ luôn ngay khi bấm đọt.
2. Cây lá kim, lá dài (gân song song):
Tuyệt đối không tuốt toàn bộ là vì có thể làm cây yếu hoặc chết hẳn. Để tạo xương, khi thấy lá già đồng bộ, dùng kéo sắc tỉa hết toàn bộ đầu ngọn chi (lá kim phải dùng tay bấm đọt), lặt 1 đoạn lá ở chân cành (nếu có chi thứ cấp cũng phải lặt luôn ở sát chân cành chi thứ cấp
Khi các mầm con đã đổi màu phải dùng dây nhôm nhỏ uốn ngay để tránh tình trạng chi bị cứng không uốn được, gây chi mọc lộn xộn hay rồi phải cắt bỏ làm lại. Khi uốn 1 bộ chi, thì uốn theo thứ tự chi nào to nhất thì uốn trước, chi nhỏ uốn sau, cứ như vậy uốn từ chi cấp 1 đến cấp 2,3, 4,5….
Chỉ cần theo dõi việc phát triển của cây và tác động đúng thời kì là chi có thể ra nhiều xương thứ cấp và tạo được một bộ xương chi thứ cấp đẹp.
Xem thêm
